%20(1).gif)
Πολύ απίθανο.
Στη Συνθήκη της Λωζάννης που υπογράφηκε μετά την ήττα των Ελλήνων στην Ανατολία, ορίστηκε ότι ορισμένος αριθμός Μουσουλμάνων θα παρέμενε στην Ελλάδα (Θράκη) και οι Έλληνες της Κωνσταντινούπολης, νυν Κωνσταντινούπολης, θα συνέχιζαν να ζουν όπως πριν, με δικαιώματα θρησκείας και άλλες ελευθερίες. Στην Κωνσταντινούπολη ζούσαν τότε περισσότεροι από 80.000 Έλληνες. Η τουρκική κυβέρνηση σεβάστηκε για κάποιο διάστημα τις ρήτρες της Συνθήκης. Όμως από το 1942 λήφθηκαν μέτρα εναντίον αυτής της μειονότητας. Το γεγονός ότι η Ελλάδα βρισκόταν υπό γερμανική και ιταλική κατοχή, άρα μη οντότητα, και το γεγονός ότι οι μουσουλμάνοι της Θράκης ζούσαν πλέον υπό βουλγαρική και γερμανική εξουσία, έπαιξαν σίγουρα ρόλο στις τουρκικές ενέργειες, καθώς η Ελλάδα δεν μπορούσε ούτε να διαμαρτυρηθεί ούτε να ανταποκριθεί σε είδος.
Από το 1942, επιβλήθηκε «Φόρος περιουσίας». Το Varlık Vergisi ήταν ένας φόρος που επιβαλλόταν κυρίως σε μη μουσουλμάνους πολίτες, με δηλωμένο στόχο τη συγκέντρωση κεφαλαίων για την άμυνα της χώρας σε περίπτωση ενδεχόμενης εισόδου στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο βασικός λόγος για τον φόρο ήταν να προκληθεί οικονομική καταστροφή στους μειοψηφικούς μη μουσουλμάνους πολίτες της χώρας, να τερματιστεί η εξέχουσα θέση τους στην οικονομία και να μεταφερθούν τα περιουσιακά στοιχεία των μη μουσουλμάνων στη μουσουλμανική αστική τάξη. Ήταν ένα μέτρο που εισάγει διακρίσεις, το οποίο φορολογούσε τους μη μουσουλμάνους έως και δέκα φορές βαρύτερα και είχε ως αποτέλεσμα τη μεταβίβαση σημαντικού ποσού πλούτου και περιουσίας στους μουσουλμάνους. Λαμβάνοντας υπόψη το χρονοδιάγραμμα και τους γερμανικούς οικονομικούς περιορισμούς και μέτρα κατά των Εβραίων και άλλων εκείνη την εποχή, φαίνεται ότι οι Τούρκοι πολιτικοί εμπνεύστηκαν από αυτούς. Ήταν επίσης βέβαιο ότι όλες οι μεγάλες δυνάμεις είχαν άλλα πράγματα στο μυαλό τους, μπλεγμένες σε πόλεμο και κανείς δεν θα έδινε σημασία σε αυτό.
Ο Fazıl Ahmet Aykaç ένας από τους υποστηρικτές του Varlık Vergisi.
Το ποσοστό του φόρου που έπρεπε να καταβληθεί ήταν ακρωτηριαστικό, ακόμη και ασύλληπτο. Το Varlık Vergisi είχε ως αποτέλεσμα αρκετές αυτοκτονίες πολιτών εθνοτικών μειονοτήτων στην Κωνσταντινούπολη.
Ποσό φόρων που πρέπει να καταβληθούν ανά ομάδα πληθυσμού:
Χριστιανοί Αρμένιοι 232%
Εβραίοι 179%
Χριστιανοί Έλληνες 156%
Μουσουλμάνοι 4,94%
Μη μουσουλμάνοι που δημοπρατούν τα έπιπλα και τα εμπορεύματά τους για να πληρώσουν το φόρο.
Το 1955 έγιναν τα «Γεγονότα του Σεπτεμβρίου». Στην ουσία ένα ανθελληνικό πογκρόμ που είχε ως αποτέλεσμα δεκάδες θανάτους, πολλούς βιασμούς, ξυλοδαρμούς και θρυμματισμούς και βανδαλισμούς καταστημάτων και σπιτιών. Παρουσιάστηκε ως αυθόρμητα αντίποινα στην ελληνοκυπριακή εξέγερση στην Κύπρο, αλλά στην πραγματικότητα οργανώθηκε από την κυβέρνηση. Πολλοί Έλληνες εκδιώχθηκαν και άλλοι έφυγαν οικειοθελώς για να αποφύγουν τη βία και την ανασφάλεια.
Τουρκικός όχλος βανδαλίζει ελληνικά καταστήματα στο πογκρόμ της Κωνσταντινούπολης.
Ξεκινώντας το 1964, οι αναγκαστικές απελάσεις πήραν δυναμική. Χιλιάδες πετάχτηκαν έξω από τα σπίτια τους, μπήκαν σε τρένα και λεωφορεία και μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα με ό,τι μπορούσαν να μεταφέρουν. Οι περιουσίες τους κατασχέθηκαν από το Δημόσιο. Αν και οι τουρκικές αρχές αρχικά υποστήριξαν ότι οι απελάσεις απευθύνονταν σε συγκεκριμένα άτομα που επέδειξαν δραστηριότητες «επικίνδυνες για την εσωτερική και εξωτερική ασφάλεια της Τουρκίας», ο εκπρόσωπος της τουρκικής κυβέρνησης, Mümtaz Soysal, παραδέχτηκε αργότερα ότι:
Αν η ελληνική κυβέρνηση δεν αλλάξει στάση στο ζήτημα της Κύπρου, όλοι οι Έλληνες υπήκοοι στην Κωνσταντινούπολη μπορεί να απελαθούν μαζικά.
Οι απελαθέντες ενημερώθηκαν για την εντολή απέλασής τους από αστυνομικούς είτε στο σπίτι είτε στο χώρο εργασίας τους, αναγκάστηκαν να υπογράψουν ένα έγγραφο στο οποίο έπρεπε να παραδεχτούν μια σειρά από κατηγορίες καθώς και ότι «...συναίνεσαν να φύγουν από την Τουρκία μόνοι τους θα". Επιτρεπόταν να πάρουν μαζί τους μόνο 220 τουρκικές λίρες (περίπου 22 δολάρια ΗΠΑ), καθώς και μια αποσκευή βάρους 20 κιλών ή λιγότερο. Τους απαγορευόταν να αφαιρούν αντικείμενα από πολύτιμα υλικά όπως χρυσό και ασήμι.
Οι απελάσεις αποσκοπούσαν επίσης στη δήμευση της περιουσίας των απελαθέντων. Τουρκικό υπουργικό διάταγμα απαγόρευε σε όλους τους Έλληνες να πραγματοποιούν συναλλαγές που αφορούσαν τα σπίτια τους ή οποιαδήποτε άλλη περιουσία και οι τραπεζικοί τους λογαριασμοί δεσμεύτηκαν. Επίσης, δόθηκε εντολή στις τράπεζες να αρνηθούν οποιαδήποτε δάνεια σε επιχειρήσεις που ανήκουν εξ ολοκλήρου ή εν μέρει σε Έλληνες. Με άλλη υπουργική απόφαση διατάχθηκε η κατάσχεση όλης της ακίνητης περιουσίας και των τραπεζικών λογαριασμών που ανήκουν σε Έλληνες πολίτες, ενώ απαγορεύτηκε σε όλους τους Έλληνες πολίτες να αποκτήσουν περιουσία στην Τουρκία. Ήταν κυβερνητική κλοπή σε μεγάλη κλίμακα.
Ελληνική οικογένεια που φτάνει στην Ελλάδα μετά την εκδίωξή της από την Κωνσταντινούπολη το 1964.
Η ελληνική κυβέρνηση δεν ανταπέδωσε με είδος στις τουρκικές ενέργειες. Οι μουσουλμάνοι στην Ελλάδα ήταν ανενόχλητοι και διατηρήθηκαν όλα τα δικαιώματά τους.
Ο ελληνικός πληθυσμός της Κωνσταντινούπολης μειώθηκε από 80.000+ το 1923 σε λιγότερο από 5.000 σήμερα.
Έχοντας φτάσει λοιπόν στο παρόν, ας αναλύσουμε την κατάσταση. Ο κόσμος γίνεται γρήγορα μια πολυπολιτισμική κοινωνία, η Τουρκία και η Ελλάδα δεν αποτελούν εξαίρεση. Η Κωνσταντινούπολη είναι μια πολυπολιτισμική πόλη με πολλούς διαφορετικούς λαούς και εθνικότητες που ζουν εκεί, άλλοι προσωρινά, άλλοι μόνιμα. Μπορεί να υποστηριχθεί ότι από όλες τις εθνότητες που ζουν στην πόλη, η ελληνική, κάποτε κυρίαρχη, τώρα είναι από τις μικρότερες, αν όχι η μικρότερη. Η μετανάστευση Ελλήνων στην Κωνσταντινούπολη δεν ενθαρρύνεται από τις τουρκικές αρχές. Η μετακόμιση στην Κωνσταντινούπολη είναι απλά στον χάρτη των Ελλήνων.
Παρόλο που υπάρχει ένα τυπικό κύμα Ελλήνων μεταναστών σε πιο εύπορες χώρες στον κόσμο, θα ήταν περίεργο για αυτούς να μετακομίσουν στην Τουρκία όπου οι μισθοί είναι χαμηλότεροι από τον ελληνικό μέσο όρο. Υπάρχουν κάποιοι Έλληνες πιλότοι που εργάζονται σε τουρκικές αεροπορικές εταιρείες και κάποιοι καθηγητές πανεπιστημίου που διδάσκουν στην Κωνσταντινούπολη και αλλού, καθώς και κάποιοι άνθρωποι σε άλλα επαγγέλματα, αλλά είναι η εξαίρεση και όχι ο κανόνας και είναι πολύ μικρός σε αριθμό.
Μετά υπάρχει το θέμα της ασφάλειας. Ο Ερντογάν δεν είναι ο πιο σταθερός κυβερνήτης. Έχει ιστορικό εναλλαγών της διάθεσης και δεν διστάζει να χρησιμοποιήσει τις συλλήψεις για να κάνει το δικό του τρόπο, από δημοσιογράφους μέχρι πολιτικούς, αξιωματικούς του στρατού και ξένους υπηκόους. Τι εγγύηση υπάρχει; Κανένα πραγματικά. Τι θα λέγατε εάν και πότε οι αντίπαλοί του πάρουν την εξουσία; Από ισλαμιστικό σε εθνικιστικό (στη δυτική αντίληψη της λέξης) καθεστώς. Και πάλι… κανένα πραγματικά. Χωρίς να λέμε ότι θα υπάρξει πρόβλημα, αλλά ταυτόχρονα αυτό είναι το όλο θέμα: Αυτό κανείς δεν ξέρει πραγματικά. Αυτή η αβεβαιότητα δεν είναι καθησυχαστική. Ταυτόχρονα, αλλού στην Ευρώπη, οπουδήποτε στην ΕΕ, αυτά δεν είναι ζητήματα. Η ασφάλεια από την κυβερνητική παρενόχληση είναι εγγυημένη (καλά…τις περισσότερες φορές).
Ακόμα κι αν σε ένα υποθετικό σενάριο όλες οι παραπάνω ανησυχίες διευθετηθούν και οι Έλληνες μεταναστεύσουν στην Κωνσταντινούπολη…τι εγγυήσεις υπάρχουν ότι αφού εδραιωθούν και ευημερήσουν, η ιστορία δεν θα επαναληφθεί και αυτοί ή οι απόγονοί τους δεν θα εκδιωχθούν αφού έχουν όλα κατασχέθηκαν;
Το συμπέρασμά μου λοιπόν είναι ότι λαμβάνοντας υπόψη το παρελθόν και την παρούσα κατάσταση, δεν είναι μόνο ανέφικτο, αλλά και αδύνατον. Ωστόσο, κανείς δεν ξέρει τι επιφυλάσσει το μέλλον.
Πηγές: Kaliber, 2019 «Η απέλαση των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης το 1964 αποτέλεσε το τελικό στάδιο των σκόπιμων κινήσεων των τουρκικών κυβερνήσεων από το 1914 για την τουρκοποίηση της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτιστικής ζωής στη χώρα».
Güven, Dilek (2005-09-08), Radikal
Kivanç Taha (2005-09-08). «6–7 Eylül'de ne oldu;» Yeni Şafak
Αλεξανδρής, 1992
Journal of Eurasian Inquires (στα Τουρκικά). 7 (2): 182–217.
Mills, 2010
Mercan, Faruk (2003-09-08)
de Zayas, Alfred (Αύγουστος 2007) «Το πογκρόμ της Κωνσταντινούπολης της 6ης–7ης Σεπτεμβρίου 1955 υπό το πρίσμα του Διεθνούς Δικαίου»
Posts
